De 10 eigenschappen van een portfolio CFO – deel I

Er hangt behoorlijk wat af van een goede CFO. Een organisatie valt of staat immers met een scherpe financiële koers. Binnen het bedrijfsleven is de chief financial officer dan ook geen overbodige luxe. Zijn (of haar) aanwezigheid is pure noodzaak. En de directeur van een willekeurig vooraanstaand bedrijf, zal niet zomaar de eerste de beste CFO aanstellen. Al helemaal niet als het een zogenaamde ‘portfolio CFO’ betreft, dus één die voor meerdere klanten – veelal kleine of middelgrote bedrijven – tegelijkertijd werkzaam is. Want hoe houd je al die figuurlijke ballen in de lucht? Wat kenmerkt nu precies een goede portfolio CFO? Aan wie durft de slimme directeur alle vertrouwelijke gegevens over te dragen? Met welke eigenschappen waarborgt de CFO zijn salaris?

1. De goede portfolio CFO heeft: een fikse werkdrive

Een portfolio CFO schaakt tegelijkertijd op meerdere borden. Want: hij is niet vast bij één bedrijf in dienst, maar opereert voor verscheidene (soms wel vijf of zes) organisaties. Het gebeurt niet zelden dat zo’n type CFO slechts voor zelfs maar één dag per week wordt aangesteld, maar uiteindelijk meer tijd nodig heeft. De goede CFO weet allang: lange dagen horen erbij. Het vergt flink wat tijd om alle aangiften, uitgaven en kostenposten door te nemen. Dat terwijl de CEO natuurlijk altijd zal verwachten dat de CFO hier vaart achter zet. Er staat dus flink wat druk op de ketel. Een goede CFO zal ervoor waken dat niet meer wordt besteed dan strikt noodzakelijk. Vooral in aanloop naar drukke periodes zijn lange werkweken geen uitzondering.

2. De goede portfolio CFO heeft: de juiste financiële bagage

De financiële achtergrond van de CFO is zijn strijdmiddel voor het welzijn van een bedrijf. Niets ten nadele ten opzichte van de nieuwe generatie, maar een piepjonge CFO zal je niet snel tegenkomen. Dat heeft een reden. De CFO is niet zomaar een financieel medewerker. Het is een doorgewinterde ‘rot in het vak’, in de goede zin van het woord.  Deze staat hoog in de bedrijfshiërarchie. Immers kan de kennis en kunde die ervoor nodig is, alleen met veel vlieguren worden opgedaan. CFO Leon Steenbrink vertelt bijvoorbeeld: “Ik heb een lange carrière bij multinationals achter de rug. Als CFO heb ik bovendien bij bedrijven in alle soorten en maten gewerkt. Een goede CFO doet nu eenmaal meer dan het opsommen van cijfers. Die fungeert als rechterhand van de directeur. En dat kan alleen, als hij daar de nodige financiële bagage voor heeft opgedaan.”

3. De goede portfolio CFO heeft: een strategische visie

Om de vergelijking met schaken maar weer toe te passen: vergelijk het vak van een CFO maar met dat van een wedstrijdschaker. Hij moet slim, tactisch en scherp zijn, maar nog belangrijker: over het vermogen beschikken om een paar stappen verder te denken dan zijn collega’s en concurrenten. Continu zal hij een scherpe visie op de toekomst moeten honoreren. De financieel directeur heeft immers door schade en schande geleerd hoe een bedrijf in de beste omstandigheden opereert. Niet alleen detecteert hij potentiële problemen voordat ze voor de boeg komen te liggen, ook dient hij te wijzen op kansen die voor het oprapen liggen. Dat staat in tegenstelling tot de traditionele CFO van voorheen, die voornamelijk een administratief takenpakket werd toebedeeld. Immers, anno 2020 wordt verwacht dat de CFO met grootschalige vraagstukken van het bedrijf kan meedenken. Vragen zoals: “Kan dat ene jaarlijkse evenement wel of niet worden georganiseerd?”, “Is er ruimte om het bedrijfspand van een strakke nieuwe look te voorzien middels een fikse renovatie?”, “Welke stappen zijn mogelijk op het gebied van verduurzaming?” Niet voor niets spreekt met in blogs en artikelen op het internet regelmatig over de ‘CFO-go’ een speelse term om de moderne CFO aan te duiden. Ofwel, een actieve financiële directeur die zich mag ‘bemoeien’ met de bedrijfsvoering en hier zijn steentje aan bijdraagt, in plaats van een CFO die enkel registreert.

4. De goede portfolio CFO heeft: een flexibele houding

CFO Leon vertelt: “Er komt van alles op je pad als CFO met een gevarieerd klantenbestand. De ene dag help je een groot en lang bestaand bedrijf om te moderniseren, de volgende dag assisteer je een kleine startup die nog een beetje sturing nodig heeft. Bij het ene bedrijf word je geacht om continu ‘brandjes te blussen’, ofwel je bezig te houden met kleine, kortstondige problemen, in een ander geval ben je de complete organisatie aan het bijslijpen en vormgeven.” Die variatie typeert het leven van de portfolio CFO. De financieel directeur zal zich als een kameleon moeten aanpassen. Vooral als het gaat om de eigenaar of CEO. Niets is immers zo veranderlijk als een ondernemer. Dat weet de CFO met een breed portfolio maar al te goed. De kapitein op het schip kan het ene moment overtuigd zijn van Plan A, maar een paar uur later weer compleet van gedachten zijn veranderd en zich toch richten op Plan B. Soms vuurt de ondernemer bovendien onverwachte vragen op je af. De samenwerking verloopt als een ‘achtbaan’ aan beslissingen en gebeurtenissen.

5. De goede portfolio CFO heeft: een dynamisch karakter

Behalve een flexibele attitude is een dynamische houding van de portfolio CFO een vereiste. Ofwel: een zekere veelzijdigheid waarmee hij zich kan richten op een zo gevarieerd mogelijk takenpakket. Van het in kaart brengen van de economische historie van het bedrijf tot het stroomlijnen van de administratie, het voeren van gesprekken en het assertief kunnen schakelen naar het team. De portfolio CFO dient te fungeren als klankbord voor de ondernemer en als vraagbaak voor de betrokkenen binnen het bedrijf. Alles om de perfecte koers uit te stippelen. Hij heeft als doel om twijfels uit te wissen en (financieel-)technische kennis toe te passen. De financieel directeur betreft daarmee absoluut geen eenduidige functie.

Van emotionele intelligentie tot een scherpe manier van communiceren, in de volgende blog lees je de andere 5 eigenschappen waaraan je een geschikte CFO herkent.

 – Wordt vervolgd –